Figure 1 Kaart van Amsterdam met de Molenwijk aan de noordzijde, net binnen de ring A10

De Polder Oostzaan, de polder waarin de wijk is gebouwd, werd aan het begin van de jaren '60 gebruikt als depot voor slib afkomstig uit het Noordzeekanaal. Hoewel het gebied behoorde tot de gemeente Oostzaan, had Amsterdam voor dit gebied hetMolenwiekenplan ontwikkeld, een woningbouwplan bestaand uit 1256 huurwoningen verdeeld over 15 flatgebouwen, dat kon worden uitgevoerd nadat het gebied op 1 augustus 1966 door een grenswijziging bij Amsterdam werd gevoegd. Sinds het begin van de 21e eeuw worden er in de zuidelijke vier flats ook woningen verkocht.

Het plan, ontworpen door architect K. Geerts in samenwerking met de diensten Stadsontwikkeling en Volkshuisvesting van de gemeente Amsterdam en de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties, bestaat voor 100% uit hoogbouw, allemaal flatgebouwen van 10 verdiepingen hoog. Op de begane grond bevinden zich bergingen. Van bovenaf gezien vormen de gebouwen wieken als van een molen rondom drie tot vier verdiepingen hoge parkeergarages. Zo is de naam Molenwijkontstaan.

Tussen de flats is zeer veel ruimte voor groen, alsof de gebouwen middenin een park staan. De wijk is omringd door water.

Figure 2 Luchtfoto van de Molenwijk

De woningen, voor het grootste gedeelte vierkamerwoningen met een voor de jaren '60 voor Amsterdamse begrippen uitzonderlijk grote oppervlakte van gemiddeld 95 m2, maar ook voor een gedeelte drie- en tweekamerwoningen, waren oorspronkelijk bestemd voor de beter gesitueerden en jonge, grote gezinnen. De eerste woningen werden op 1 april 1968 opgeleverd.

De flatgebouwen werden opgetrokken uit geprefabriceerde elementen van de Zaanse aannemer Indeco-Coignet. Aan de rand van de wijk verrees een torenflat van zestien verdiepingen bestemd voor ouderen, met ernaast een winkelcentrum, een later weer afgebroken parkeergarage en een bibliotheek. Langs de noordrand zijn twee schoolgebouwen en een kinderdagverblijf gebouwd. Het grote plein tussen de scholen werd na een grote renovatie in 2007 heropend. Verder kent de wijk nog een heemtuin, eenkinderboerderij en een Cruyff Court. De buurt is gelegen vlak bij natuurgebied het Twiske.

De wijk wordt, net als het Plan Van Gool in Tuinstad Buikslotermeer, vaak beschouwd als de voorloper van de Bijlmermeer, waar de scheiding van de diverse verkeerssoorten in de oorspronkelijke opzet nog verder werd doorgevoerd, maar dat is in dit geval niet helemaal juist omdat de plannen vrijwel gelijktijdig werden ontwikkeld.

Demografie

In Oostzanererf wonen veel gezinnen met kinderen (41%). Dat is veel, in vergelijking met het landelijke percentage (34%), en zeker in vergelijking met de rest van de stad Amsterdam (25%). Dat is dan ook terug te zien in de leeftijdsopbouw van de wijk. Er zijn relatief veel kinderen in de

leeftijd tot en met 14 jaar (19%). Oostzanerwerf heeft 28% niet-westerse allochtonen. Dat is ruim twee maal zo veel als het landelijke percentage van 12% maar ligt een stuk onder de 35% van de stad Amsterdam. Dat is overigens ook terug te zien in de zeer gemengde populatie van o.b.s. De Krijtmolen.